Teknologjia e Riprodhimit të Asistuar

Në fiziologjinë normale të një gruaje, në një cikël normal ovulimi maturohet një vezë në muaj. Qëllimi i fertilizimit in vitro (FIV) është që të kemi sa më shumë vezë, me qëllimin për të rritur shanset e suksesit të trajtimit. Për të realizuar këtë është i nevojshëm stimulimi medikamentoz i ovareve. Është për tu theksuar se vezët e stimuluara do të ishin rritur dhe do të kishin vdekur atë muaj gjithësesi pra stimulimi i vezëve nuk redukton rezervën ovariane për të ardhmen.

FAZA E I: STIMULIMI I OVAREVE

Në fazën e stimulimit do të përdoren medikamente hormonale të injektueshme, ditore, për rreth 8-14 ditë për të stimuluar vezoret të prodhojnë sa më shumë vezë të maturuara, me qëllim që të krijohen sa më shumë embrione të një cilësie të mirë, e për pasojë të rriten shanset për një shtatzëni.

Hormoni folikulo stimulues (FSH) dhe hormoni lutenizues (LH), të dy prodhohen në trupin e gruas në mënyrë natyrale, por në këto raste me ndihmën e mjekimeve, jepen doza më të larta se ato fiziologjike për të përftuar sa më shumë vezë. Gjatë kësaj periudhe mjeku do të monitorojë procesin e rritjes së folikulave në vezore me anë të ekzaminimeve ekografike dhe dozimit të estradiolit, për të përshtatur edhe dozat e medikamenteve që do të merrni. Për të plotësuar nivelin e maturimit ovocitar ju do të merrni edhe një dozë me gonadotropinën korionike humane ose me Lupron, në varësi të protokollit tuaj individual. Kjo është e rëndësishme, pasi aspirimi i vezëve do të programohet në varësi të kohës kur pritet të ndodhë ovulimi, dhe kjo kalkulohet të bëhet rreth 34-36 orë pas bërjes së këtij injeksioni.

FAZA E II: MARRJA E VEZËVE

Mjekët do të realizojnë këtë proçedurë në ambientet e klinikës sonë. Në mëngjesin e marrjes së vezëve do të takoheni me mjekun për të rishikuar protokollin tuaj. Gjithashtu do të takoheni me mjekun anestezist, i cili do të rishikojë historinë tuaj mjekësore dhe do të administrojë për rrjedhojë në mënyrë korrekte llojin e anestezisë gjatë procedurës.

Marrja e vezëve është një proçedurë që zgjat rreth 15-30 minuta, gjatë së cilës mjekët me anë të një gjilpëre aspirojne lëngun folikular, i cili përmban edhe vezët. Procedura e aspirimit kryhet nën kontrollin ekografik. Ju do të zgjoheni pas 15- 30 minutash, duke qënë në gjendje të ecni vetë, por është e rëndësishme që tju shoqërojë dikush për të shkuar në shtëpi, pasi gjithsesi keni qënë nën efektin e anestezisë dhe nuk mund të ngisni vetë makinën.

Marrja e spermës: Personeli i laboratorit të andrologjisë do të pranojë kampionin e spermës së freskët ose në rastet kur jeni duke përdorur spermë të ngrirë paraprakisht ose të dhuruar do të verifikohen me ju të gjitha detajet. Më pas do të realizohet përgatitja e spermës për fertilizimin e vezëve

FAZA E III: FERTILIZIMI

Embriologët do të përzgjedhin dhe përgatisin vezët dhe spermën. Egzistojnë dy teknika që mund të zgjidhen për fertilizim: inseminimi konvencional ose injektimi intra- citoplazmatik i spermës. Mjekët do të diskutojnë me ju se cilën teknikë do të përdorin në varësi të cilësisë së spermës.
Inseminimi konvecional: Në këtë rast embriologu vendos vezet dhe spermatozoidet se bashku në një pjatë Petri, duke i dhënë mundësi kështu vezës dhe spermatozoidit të  gjejnë njëri-tjetrin dhe të fertilizohen.
Injektimi citoplazmatik i sperms (ICSI): Është një proçes në të cilin embriologu injekton vetëm një spermatozoid në citoplazmën e çdo veze, dhe mbahet nën vëzhgim fertilizimi në ditët në vazhdim.

FAZA E IV: ZHVILLIMI I EMBRIONIT

Zhvillimi i embrionit fillon pas fertilizimit. Embriologu ekzaminon çdo embrion duke i ndjekur ata deri për 3 deri në 5 ose 6 ditë. Më pas ndiqet zhvillimi progresiv; në ditën e 2-te pritet që embrioni të ketë dy deri në katër qeliza, në ditën 3 embrioni të ketë gjashtë deri në tetë qeliza, dhe pas stadit tetë qelizor ndodh një ndarje e shpejtë e qelizave dhe embrioni hyn në atë që quhet stadi i blastocistit në ditën e 5-të ose të 6-të. Qëllimi i embriologëve dhe i mjekëve është të transferohen embrionet me cilësinë më të lartë, për t’ju dhënë sa me shume shanse për sukses.

FAZA E V: ANALIZA GJENETIKE PARA IMPLANTIMIT

PGT – TESTIMI GJENETIK PARA IMPLANTIMIT (DETEKTON
ANEUPLOIDITË E KROMOZOMEVE)

Embrionet e krijuara në laborator in vitro, mund ti nënshtrohen testimit gjenetik para implantimit, PGT. Analiza gjenetike përfshin detektimin e aneuploidive (anomali numerike) për të 24 kromozomet e qelizave embrionale. Një numur i vogel qelizash shkëpten nga çdo embrion në ditën e 5-të të zhvillimit dhe më tej dërgohen në laboratorin e gjenetikës ku analizohen. Qëllimi final është që të transferohen në uterus vetëm embrione të shëndetshme.

Në këtë mënyrë ulet rreziku që:

  • Fertilizimi in vitro të dështojë.
    •Të ndodhin aborte të përsëritura.
    •Fëmijët të lindin me sindromin Down apo me sindroma të tjera aneuploidike.

PGT këshillohet kryesisht në rastet kur:

  • Mosha e gruas është mbi 35 vjeç.
    •Një grua ka kaluar disa trajtime FIV pa sukses.
    •Gruaja ka pasur aborte të përsëritura.

PGD – DIAGNOZA GJENETIKE PARA IMPLANTIMIT (Detekton çrregullimet gjenetike për një gjen të vetëm)

PGD është një procedurë që lejon identifikimin e anomalive gjenetike në embrionet e krijuara nëpërmjet fertilizimit in vitro, përpara se këto embrione të transferohen në mitrën e gruas. PGD kryhet në rastin kur prindërit janë bartës ose të prekur nga një patologji gjenetike e njohur, si për shëmbull Fibroza Cistike,Talasemia, etj. Në këtë mënyrë embrioni testohet specifikisht për një defekt të caktuar në një gjenin mbartës, për të mundësuar rrjedhimisht transferimin në mitrën e gruas vetëm të embrioneve të shëndetshme pa anomali gjenetike. Procedura është njësoj si për PGT. Embrionet prej të cilëve merren qelizat ruhen në ngrirje te thelle, në azot të lëngshëm deri sa të vijë përgjigja nga laboratori i gjenetikës dhe më pas transferohen në uterusin e gruas vetem embrionet që janë të shëndosha.

FAZA E VI: TRANSFERIMI I EMBRIONIT

Transferimi i embrionit është një proçedurë mjaft e thjeshtë, që kërkon vetëm disa minuta që të realizohet. Infermierja do tju japë informacionet e nevojshme sesi të përgatiteni psh: fshikëza e urinës duhet të jetë e mbushur për të patur një pamje sa më të mirë të kontureve të uterusit dhe për rrjedhojë për një vendosje sa më të mire të embrioneve. Paraprakisht do të keni vendosur së bashku me mjekët numrin e embrioneve që do të transferoni. Embrionet do të vendosen ne nje kateter te holle në laboratorin e embriologjisë që është ngjitur me sallën e transferimit dhe do të leshohen në uterus nën kontrollin ekografik. Pasi janë transferuar embrionet, embriologu bën një verifikim të fundit në mikroskop për tu siguruar që embrionet janë liruar nga karteteri. Infermierja do ju japë informacione për mjekimet në dy javët e ardhëshme derisa të kryhet analiza e shtatzënisë.

FAZA E VII: TESTI I SHTATZËNISË (Β-HCG)

Dy javë pas transferimit të embrionit, ju do të bëni testin e shtatzënisë. Ky test realizohet duke marrë një mostër gjaku periferik dhe duke matur nivelin e β-hCG, i cili konfirmon ose përjashton një shtatzëni.